‹ Bijbelstudie en virtuele wereldenBijbelquiz (137) ›
Sporen van God #4 Hoe zit het dan met wonderen?
Gepubliceerd op 16-09-2012

In deze tiendelige serie wil ik komend jaar zoeken naar aanwijzingen of sporen van God.

Ik wil dit ook kritisch van beide kanten bekijken en ik nodig lezers ook uit om kritisch te kijken.

Ik zal bij elk artikel minimaal één bron noemen voor verdere verdieping.

Waar we met het vorige artikel nog met beide benen op de grond stonden en keken naar de oorsprong van het leven e.d. wil ik nu een iets luchtiger thema nemen en kijken of er wonderen gebeuren.

Dit is geen hele grote overstap, want dit hoort nog steeds bij het ingrijpen van God. Lewis zegt dat als je God wilt erkennen dat je ook het begrip wonder moet erkennen. Vandaar dat ik eerst dit thema wil behandelen, want je kunt de zin van Lewis ook omdraaien. Als je wonderen accepteert, moet je ook een God accepteren.

Voor een atheïst zijn wonderen namelijk van nature onmogelijk. Spinoza legt het uit in ongeveer de volgende bewoording:

  1. Wonderen zijn schendingen van natuurwetten.
  2. Natuurwetten zijn onveranderlijk.
  3. Het is onmogelijk om onveranderlijke wetten te schenden.
  4. Daarom zijn wonderen onmogelijk.

Als christen wil ik er zelf een 5 aan toevoegen:

  1. Totdat de Maker van de natuurwetten deze ombuigt.

Eerst moeten we een scherpe definitie hebben voordat je het hier over kunt hebben. Lewis begint zijn boek ‘Wonderen’ met een citaat van Aristoteles.

‘Om te slagen moet men de juiste voorvragen stellen’ (Metafysica II.3,1). Dit is inderdaad nodig dus beginnen we met de vraag wat is een wonder?

Veel ouders zullen het wonderlijk noemen hoe een kind gevormd is, maar dit is ook een natuurlijk proces. Dus valt dit eigenlijk buiten de definitie.

We kunnen meerdere punten noemen wat een wonder minimaal moet bevatten voordat het een wonder is.

  1. Het moet waarneembaar  geweest zijn (anders is het ook niet te verifiëren).
  2. Het moet bovennatuurlijk of met behulp van bovennatuurlijk ingrijpen zijn. Dit lijkt daarom rationeel onverklaarbaar.
  3. Het moet hierom ook buiten de natuurwetten omgaan.
  4. Het moet daarom plaatsvinden in de natuurlijke wereld (dus in de reële wereld, niet in een droom of digitale wereld).
  5. Daarnaast gebeurt een wonder niet met regelmaat.

Het probleem van wonderen is dat ze niet te bewijzen zijn. We horen en zien duizenden wonderverhalen en bepalen vaak dat elk verhaal heel erg ongeloofwaardig is.

In de (charismatische) christelijke wereld is het gebed voor zieken heel erg populair. Hier kan men verder in gaan en dan krijgen we begrippen als gebedsgenezing, wat de afgelopen eeuw al best populair is geworden.

Hoewel mijn hart gelooft dat mensen echt genezen bij bepaalde diensten waar gebedsgenezing is heb ik dit helaas nog nooit zelf gezien of meegemaakt. Dit is een gevoel wat veel medechristenen hebben. Dawkins heeft dit doorgehad en schreef daarom ook in zijn boek ‘The god delusion’ dat er een onderzoek was geweest in een ziekenhuis waar men ging kijken of er meer mensen genazen als er voor gebeden werd. De uitslag moge duidelijk zijn. Dit gebeurde dus niet.

Er zijn ook veel verhalen dat veel mensen genezen bij een bepaalde genezingsdienst, maar dat ze een week (of 20 minuten) later de ziekte weer hebben.

Is er dan geen gebedsgenezing meer? Als iemand zonder benen opeens weer kan lopen zou ik wel weer geloven zeggen veel mensen. Hier is geen bewijs voor te vinden. Wel is er bewijs dat veel mensen die ziek waren ook weer beter zijn geworden.

We kennen de voorbeelden van Janneke Vlot (om maar een voorbeeld te geven) die na 18 jaar in een rolstoel gezeten te hebben haar rolstoel in de boom kon hangen (zie voor een goede beschrijving: http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/archief/article/detail/1617020/2009/10/30/De-dokter-wil-wonderen-gaan-toetsen.dhtml , op google kun je nog tientallen andere artikelen vinden).

Het gebeurt dus blijkbaar wel dat zieken plotseling genezen.

Dat ze genazen is waarneembaar (anders werden ze later weer ziek, zoals meestal het geval is), daarnaast zeggen we dat het door bovennatuurlijk ingrijpen is (door God die luistert naar gebed), het gebeurt in de reële wereld en het gebeurt dus niet echt met regelmaat, maar is dit ook buiten de natuurwetten om. Is dit wel echt bovennatuurlijk? Men zegt dat lichamelijk letsel dat komt door een traumatische ervaring komt dat dit ook door psychiatrie verholpen kan worden. (zie bijv: http://www.eenvandaag.nl/gezondheid/31922/een_godswonder_)

Dit is een lastig punt, want wanneer noem je zo’n genezing een Godswonder? Sommige zeggen dus als ze lichaamsdelen zien aangroeien. Anderen zeggen al als mensen genezen zijn van kanker. Weer anderen zeggen dat het ook genoeg is als een spier weer heelt.

Persoonlijk geloof ik zeker dat gebedsgenezingen kunnen gebeuren, maar op de één of andere manier gebeurt het nooit dat mensen bijv. kanker hebben. Onder medische behandeling zijn. Tegen die dokter zeggen: ‘ik ga zondag voor genezing bidden’ en dan ook daadwerkelijk genezen.

Hierdoor is het lastig te bewijzen dat er tegenwoordig echt gebedsgenezingen plaatsvinden. Kijk voor meer info op deze website, waar ook getuigenissen en verklaringen worden afgelegd: http://www.gebedsgenezing.be/.

Als we niet het definitieve bewijs voor wonderen kunnen vinden in genezingen moeten we kijken naar andere wonderen en beoordelen of dit echt is.

De meeste wonderen die beschreven worden in de hedendaagse tijd komen van mensen die zeggen dat ze opeens beschermd werden door bijvoorbeeld engelen. Normaal gesproken geloof ik zulke verhalen niet, omdat er vaak ook gevaar wordt ingebeeld dat er helemaal niet is. Toch komen er soms ook verhalen waar het gevaar niet is ingebeeld. Namelijk dat een groep terroristen op een christelijk dorp afstormt en dat ze in het dorp niemand zien.

Het probleem van dit soort wonderen ondervond ik gelijk toen ik er een bron bij zocht. Ik heb dit verhaal minimaal van drie verschillende personen gehoord (en opvallend was dat er geen namen van dorpen werden genoemd) en kan het nergens terugvinden. Zulk soort wonderen lijken mij dan ook niet plausibel en ik denk ook dat hier dingen zijn ingebeeld die iemands geloofleven inspireren, maar die niet in de realiteit zijn gebeurt.

Op dit moment wordt dan ook duidelijk dat christenen – of gelovigen in het algemeen – weinig bewijsgronden hebben voor wonderen. We kunnen hooguit in de geschiedenis gaan kijken om te kijken of we een glinstering van enig wonderlicht kunnen vinden. Je kunt dan het makkelijkste kijken naar de middeleeuwen, waar zo’n beetje alles miraculeus werd genoemd (door de gewone burger). Ik wil één specifiek wonder uit de geschiedenis behandelen. Iets dat natuurkundig onmogelijk is, dus rationeel onverklaarbaar was en iets dat ook buiten de natuurwetten om ging, maar wel waarneembaar was.

Dit wonder is beschreven in Jozua 10 en staat bekend onder de zin : Zon sta stil te Gibeon en gij, maan, in het dal van Ajjalon! Zo zijn er meer verhalen in de Bijbel waar de tijd stilstaat of zelfs teruggaat.

Enkele van mijn leerlingen weten dat ik aan dit wonder één conclusie kan trekken en dat is dat God wonderen kan doen buiten de natuurwetten om. Hiervoor moet dan wel bewijsmateriaal komen.

We kunnen niet nagaan of dit echt is gebeurt, we kunnen slechts geloven dat de schrijver van het boek Jozua dit letterlijk bedoelde, daarnaast vinden we in die tijd ook andere culturen die dit noemen. Dit wordt vaak als argument aangehaald dat dit echt gebeurt is.

“In the ancient Chinese writings there is a legend of a long day. The Incas of Peru and the Aztecs of Mexico have a like record, and there is a Babylonian and a Persian legend of a day that was miraculously extended. Another section of China contributes an account of the day that was miraculously prolonged, in the reign of Emperor Yeo. Herodotus recounts that the priests of Egypt showed him their temple records, and that there he read a strange account of a day that was twice the natural length.” (bron: http://www.grmi.org/Richard_Riss/evidences/7longday.html)

Ook hierbij ontbreekt voor mij iets. De primaire bron en zelfs als de primaire bron er is kunnen er twijfels blijven bestaan, want er zijn ook weer theorieën die zeggen dat deze dagen alleen langer duurden vanwege een komeet die heel dicht langs de aarde schaarde.

Ik heb beloofd aan het begin van deze serie om kritisch te blijven kijken en ook om allebei  de kanten te belichten. Ik heb zoektocht gedaan naar wonderen en ben tot de conclusie gekomen dat wonderen wel degelijk mogelijk zijn, maar dat dit over het algemeen geen controleerbare feiten zijn. Er zijn echter wel vele (gedeelten van) boeken geschreven aan het feit dat wonderen theoretisch mogelijk moeten zijn. Ik vond dat ondergeschikt aan dit artikel, omdat er geen vaststaand bewijs gevonden kon worden van een wonder.

Feit is wel dat er miljoenen wonderverhalen in de wereld zijn. Dit wordt ook elke dag weer vermeerdert. Hiervan hoeft er maar één waar te zijn en we moeten gaan nadenken of God hier heeft ingegrepen. En mogelijk dat we dit als, zwak, spoor mogen beschouwen.

Verder lezen:

Atheïstisch:

Hume – Of Miracles

Spinoza – Ethics

Herman Philipse – Godsdienstfilosofie (prachtige hoorcolleges die religies scherpe en terechte vragen stelt over o.a. wonderen)

Christelijk kritisch:

Macarthur – Charismatic Chaos

Burke – Doet God nog steeds wonderen

Christelijk:

Geisler – Ik heb te weinig geloof om een atheïst te zijn

Lewis – Wonderen (tip: lees de originele versie in het Engels ‘Miracles’, is leesbaarder en de argumenten blijven beter staan)

http://www.leaderu.com/truth/3truth09.html

Richard Swinburne heeft ook meerdere boeken over dit onderwerp, of boeken die dit onderwerp ook behandelen, geschreven.


Tags: Apologetiek
Gerelateerde onderwerpen: Apologetiek

Commentaar

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!


Mede mogelijk dankzij